Genel anlamda tuz tüketimine hayatımız boyunca dikkat etmek gerekiyor. Tuz yiyeceklere tat veren önemli bir kaynak iken biraz fazla tüketildiğinde tuzun zararları büyük bir tehlike haline gelebiliyor. Yemeklere sonradan ilave ettiğimiz tuzun yanında bir de peynir, zeytin, hazır çorbalar, kuru yemişler ve turşu gibi gıdaların içinde de tuz bulunmakta ve bu gizli tuz olarak adlandırılmakta. Bir başka deyişle çoğu zaman farkında olmadan tuz tüketiyoruz. Bütün bunları göz önünde bulundurursak günlük tuz tüketimi üzerine biraz yoğunlaşmak ve ne kadar tuz tükettiğimizin hesabını önceden yapmak gerekmekte.
Yemeklerde Tuz Tüketimi Nasıl Olmalı?
Yapılan en büyük hatalardan birisi de yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemek. Bu biraz da alışkanlıktan meydana geliyor. Bununla birlikte masanın üzerinde bulunan tuz uzanabileceğimiz bir uzaklıktaysa yemeğe tuz eklemek kaçınılmaz bir davranış oluyor. Uzmanlar eğer mümkünse yemeklerde sofraya tuz getirilmemesini tavsiye ediyorlar. Bu davranış gereksiz tuz kullanımını önemli ölçüde engelliyor.
Yetişkin bir insanda günlük tuz tüketiminin bir çay kaşığını (yaklaşık 5 gr) geçmemesi önerilmektedir. (Bkz: Dünya Sağlık Örgütü sayfası) Bilinçli bir şekilde davranarak yavaş yavaş tuzu azaltıp en sonunda hiç kullanmamaya başlamak olası. Bunun yanında dışarıdan aldığımız ve içeriğinde tuz bulunan gıdaları da suda bekleterek tuzdan arındırmak mümkün.
Hangi Tuz Daha Sağlıklı?
Mutfak tuzunun (sofra tuzu olarak da bilinir) ve deniz tuzunun sağlık açısından farklı özellikleri vardır. Ancak, bu farklar genellikle çok küçüktür ve biri diğerinden daha sağlıklı olarak kabul edilemez.
1. Sofra Tuzu
Çoğunlukla sodyum klorürden oluşur ve işlenmiş yiyeceklerin ve hazır gıdaların birçok türünde kullanılır. Aşırı tüketimi kan basıncını yükseltebilir ve kalp hastalığı riskini artırabilir.
2. Deniz Tuzu
Deniz tuzu, deniz suyundan elde edilir ve daha doğal bir şekilde işlenir. Birçok mineral ve iz element içerir, ancak içerdikleri miktar genellikle çok düşüktür ve sağlık yararları hakkında kesin bir kanıt yoktur.
3. Kaya Tuzu
Kaya tuzu, minerallerin yoğunlaşması sonucu oluşan doğal bir tuz çeşididir. Deniz tuzu gibi deniz suyundan değil, yeraltı madenlerinden veya kayalardan çıkarılır. Kaya tuzu, diğer tuzlardan farklı olarak doğal yapısı nedeniyle bazı mineraller ve iz elementler içerir. Bu minerallerin ve iz elementlerin miktarı kaya tuzunun kaynağına ve nasıl işlendiğine bağlı olarak değişebilir.
Kaya tuzu, genellikle ince veya kalın taneli olabilir ve birçok farklı renkte olabilir. Bazı kaya tuzları, özellikle pembe renkli olanlar, mineraller ve iz elementler içerir. Bu nedenle, bazı insanlar kaya tuzunu diğer tuzlardan daha sağlıklı olarak görürler. Ancak, bu farklar genellikle çok küçüktür ve sağlık açısından önemli bir fark yaratmazlar.
Peki Hangisi Daha Sağlıklı?
Her üç tuz türü de tüketildiğinde vücudun ihtiyacı olan sodyumun karşılanmasına yardımcı olabilir. Ancak, aşırı tuz tüketiminden kaçınmak ve tuz alımınızı kontrol etmek için yemeğinize eklenen tuz miktarını azaltmak ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak önerilir. Ancak en sağlıklı tuz olarak kaya tuzu daha fazla mineral içerdiğinden daha sağlıklı olduğunu söyleyebiliriz.
Aşırı Tuz Tüketimi ve Tuzun Zararları
Tuz, vücudumuz için gerekli bir mineral olan sodyumun ana kaynağıdır. Ancak, aşırı tuz tüketimi birçok sağlık sorununa neden olabilir. İşte tuzun zararlarından bazıları:
- Yüksek kan basıncı: Aşırı tuz tüketimi, kan damarlarına zarar vererek kan basıncını artırabilir. Yüksek kan basıncı, kalp hastalığı, böbrek hastalığı ve inme gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Kalp hastalığı: Yüksek tuz tüketimi, kalp hastalığı riskini artırabilir. Aşırı tuz tüketimi, kan basıncını artırarak kalp sağlığını etkileyebilir.
- Böbrek hastalığı: Aşırı tuz tüketimi, böbreklerin normal işleyişini bozabilir ve böbrek hastalığına neden olabilir.
- Osteoporoz: Yüksek tuz tüketimi, kemiklerin kalsiyum kaybetmesine neden olabilir ve osteoporoz riskini artırabilir.
- Sıvı tutulması: Aşırı tuz tüketimi, vücutta fazla sıvı tutulmasına neden olabilir ve ödem gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Bu nedenlerden dolayı, günlük tuz tüketimini kontrol etmek ve aşırı tuz tüketiminden kaçınmak önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), günlük tuz tüketimini 5 gramdan az olarak önermektedir.
Şu yazılarımıza da göz atmak isteyebilirsiniz:
