Besinlerin vücuda alınmasıyla birlikte demir minerali, metabolizmanın çalışabilmesi ve ihtiyaca göre depolanabilmesi için oldukça önemlidir. Protein yapısı sayesinde, demirin çözünmesi, depo edilip salınmasında da rol oynar. Bu nedenle Ferritin yüksekliği ve düşüklüğünde demir önemli rol oynar. Ferritin’in vücutta meydana getirdiği değişiklikler klinik olarak fark edilebilir boyutta meydana gelebilir. Bu gibi durumların anlaşılabilmesi için de ferritin kan testi yaptırılır ve kan değerleri ölçtürülür. Peki covid-19 ile ilişkilendirilen ferritin yüksekliği ve düşüklüğü neden olur? Bu durum ne kadar tehlikelidir?
Ferritin Düşüklüğü Nedir?
Bir kan testinizde ferritin kaç olursa tehlikelidir? Eğer ferritin değeriniz sınırın altında olursa tehlikelidir. Ferritin değeri genel olarak erkeklerde 20-500 ml/ng, kadınlarda ise 20-200 ml/ng’dir. Bu durum vücudunuzun demir depolarının boşaldığını ve demir eksikliğinizin meydana geldiğini gösterir. Ayrıca ferritin düşüklüğü yorumları neler diye araştırdığımızda demir eksikliği kişiden kişiye göre tehlikeli durum arz edebiliyor. Ferritin düşüklüğü belirtileri;
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Göğüs ağrısı
- Hızlı nefes alıp verme
- Kalp atışında hızlanma
Yukarıdaki sorunları yaşadığınızı hissediyorsanız doktora görünmekte fayda var. Demir eksikliği telafisi için takviye gıdaların yanında doktor tavsiyesiyle birlikte vitamin desteği almalısınız. Çok ciddi ve yaşamsal koşullarını engelleyen hastalara kan nakli diğer bir seçenektir. Çeşitli hastalıkların sonucu olarak da demir eksikliği yaşamak mümkündür. Örneğin; kanamaya neden olan ülser (mide rahatsızlığı) gibi hastalıklar veya düzensiz, yoğun adet dönemlerinin kontrol edilmesiyle demir eksikliği azalır.
Ferritin Yüksekliği Nedir?
Demir mineralinin normal değerin üstünde çıkması ve insan vücudunda depo edilmesi de çeşitli problemlere sebebiyet verebilir. Çükü demir minerali özellikle kana kırmızı rengini veren hemoglobin hücrelerinde bulunan protein için oldukça önemlidir. Demirin vücudumuzda yükselmesi oldukça tehlikeli bir durumdur. Vücudumuzda normal değerin üzerinde demirin bulunması birçok hastalık belirtisini de peşinde getirir. Ferritin yüksekliği sebepleri ise:
- Anemi: Kan hastalığı olarak bilinen anemi, ne yazık ki vücutta ki demir değerini yükseltir. Demirin yüksek olması da vücudumuzun dengesini bozmaya yeter de artar.
- Kan Nakli: çok sık kan nakli olmak demir miktarını artırabilmektedir.
- Demir ilaçlarının bilinçsiz kullanımı: Demir yükselmesine sebebiyet veren bir diğer eken ilaçlarının bilinçsiz bir şekilde tüketimidir. Doktor önermediği sürece kendi kafanızdan ilaç kullanmamalısınız.
Demir yüksekliğinin düşmesi için mutlaka doktor desteği alınması gerekir. Görülen tedavi vücutta fazla bulunan demirin atılmasını sağlayacaktır. Bu durum demirin vücutta fazla birikmesinden kaynaklanan organ hasarı ihtimalini de oldukça düşürecektir. Ferritin nasıl düşürülür derseniz:
- Kan vermek: Vücuttaki kanı boşaltmak demir değerinin sınıra ulaşmasına yardımcı olabilmektedir.
- İlaç tedavisi: Bu tedavi de alınan ilaç ile birlikte demir seviyesinin normale düşmesi beklenmelidir.
- Dengeli beslenme: Demir yüksekliğinin giderilmesi yine dengeli beslenmeye ve C vitamini alımını sınırlandırmayla örtüşmektedir. Sağlığımıza dikkat etmek için dengeli beslenmeliyiz.
Özellikle ferritin yüksekliği covid-19 salgınıyla tekrar gündeme geldi. Gündemden düşmeyen ve yaşam şeklimizi değiştirmeye sebep olan covid insan vücudundaki demir değerinin yükselmesiyle bağlantılı olduğu iddia edilmiştir. Bu iddia ya göre demir değeri yüksek olan insanlar covid-19 ağır geçirmektedir. Ölen hastaların çoğunluğunda da kandaki demir seviyesinin yüksek olduğu söylenenler arasındadır. Covid ile beraber gündemdeki yerini kaybetmeyen kanser hastalığı ise demir eksikliği ile bağdaşmış durumdadır. Özellikle orta ve ileri yaşlardaki insanlarda mide veya kolon kanseri olma riskinin arttığı söylenmektedir. Tümörden kaynaklanan kanamalarda demir eksikliğine sebebiyet verir. Kısacası kanser ve demir eksikliği arasında oldukça büyük bir bağ vardır.
